โรคอ้วนเป็นโรคที่เกิดจากปริมาณไขมันในร่างกายที่มากเกินไป ซึ่งอาจก่อให้เกิดโรคและปัญหาสุขภาพอื่น ๆ เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง และมะเร็ง โรคที่ซับซ้อนนี้อาจเป็นผลมาจากปัจจัยที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม สิ่งแวดล้อม อาหาร ปัจจัยส่วนบุคคล ตลอดจนการเลือกออกกำลังกาย
สาเหตุที่ทำให้คนในปัจจุบันเป็นโรคอ้วน มีดังนี้
1. การรับประทานอาหารที่มีแคลอรีสูง ในปัจจุบันมีอาหารที่มีแคลอรีสูงมากมาย เช่น อาหารจานด่วน ขนมหวาน เครื่องดื่มประเภทน้ำอัดลมและน้ำหวาน อาหารเหล่านี้มักมีไขมัน น้ำตาล และโซเดียมสูง ซึ่งหากรับประทานมากเกินไปก็จะทำให้ได้รับพลังงานเกินความต้องการและสะสมเป็นไขมันในร่างกาย
- การใช้ชีวิตแบบไม่เคลื่อนไหว คนในปัจจุบันมักใช้ชีวิตแบบไม่เคลื่อนไหวมากนัก เช่น ทำงานนั่งโต๊ะ นั่งดูโทรทัศน์ หรือใช้คอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน ซึ่งทำให้ร่างกายเผาผลาญพลังงานน้อยลงและมีโอกาสสะสมไขมันมากขึ้น
- ความเครียด ความเครียดอาจทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอล ซึ่งกระตุ้นให้ร่างกายสะสมไขมัน
- กรรมพันธุ์ กรรมพันธุ์อาจส่งผลต่อความเสี่ยงในการเป็นโรคอ้วนได้
- โรคบางชนิด โรคบางชนิด เช่น โรคไทรอยด์ทำงานผิดปกติ โรค Cushing’s syndrome และโรค Prader-Willi syndrome อาจทำให้ผู้ป่วยมีแนวโน้มที่จะเป็นโรคอ้วน
- การใช้ยาบางชนิด ยาบางชนิด เช่น ยารักษาโรคจิต ยารักษาโรคซึมเศร้า และยารักษาโรคพาร์กินสัน อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่ทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้น
- ภาวะตั้งครรภ์ ผู้หญิงที่น้ำหนักเพิ่มขึ้นมากในระหว่างตั้งครรภ์มีแนวโน้มที่จะเป็นโรคอ้วนหลังคลอด
- วัยสูงอายุ เมื่ออายุมากขึ้น มวลกล้ามเนื้อจะลดลงและการใช้พลังงานน้อยลง ซึ่งทำให้มีโอกาสสะสมไขมันมากขึ้น
- การนอนหลับไม่เพียงพอ การนอนหลับไม่เพียงพออาจทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนความหิวเพิ่มขึ้นและลดการเผาผลาญพลังงาน
- สภาพแวดล้อม สภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการรับประทานอาหารที่มีแคลอรีสูงและการใช้ชีวิตแบบไม่เคลื่อนไหว เช่น การมีร้านอาหารและร้านขายอาหารที่มีแคลอรีสูงมากมาย การมีรถสาธารณะและรถยนต์ส่วนตัวที่สะดวก ทำให้คนในปัจจุบันมีแนวโน้มที่จะเป็นโรคอ้วนมากขึ้น
การป้องกันโรคอ้วนสามารถทำได้โดยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น รับประทานอาหารที่มีแคลอรีต่ำ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และควบคุมความเครียด
